Yazar:Tezcan Kaşmer Şahin, Danışman: Doç. Dr. Soner Taslak, Prof. Dr. Tuncer Asunakutlu. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme
Anabilim Dalı
Girişimciliğin
ortaya çıkmasını etkileyen faktörler uzun zamandan beri sosyal bilimciler
tarafından merak edilen ve araştırılan konulardan biri olmuştur. Bu tezin
amacı, girişimciliği ortaya çıkaran faktörleri açıklamak ve bu faktörler arası
ilişkiyi incelemektir. Analizde kültür boyutları girişimcilikte temel itici
faktör olarak değerlendirilmiş ve bunun yanı sıra kültür ve girişimcilik niyeti
arasındaki ilişki öncüllerin aracı etkisi ile birlikte araştırılmıştır. Bu
değişkenler arasındaki ilişki iki farklı kurumsal yapıya ve kültürel değerlere
sahip ülke bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmada öncelikle konuya ilişkin
kavramsal ve kuramsal değerlendirmeler incelenmiş ve ilgili literatür detaylı
bir biçimde açıklanmıştır. Literatür taramasının ardından araştırma soruları
sorulmuş ve ana hipotezler geliştirilmiştir.
Araştırmanın ana kütlesini
Bulgaristan'daki Türkler ile Bulgaristan'dan Türkiye'ye 1989'da göç edenler
oluşturmaktadır.
Araştırmanın
örneklemi Bulgaristan'da yaşayan 384 Türk ve Türkiye'ye göç eden 385 göçmen olmak üzere toplam 769
kişiden oluşmaktadır. Bu örneklem aracılığıyla araştırma soruları yanıtlanmaya
çalışılmış ve hipotezler nicel bir yöntem kullanılarak analiz edilmiştir. Veri
analizinde basit tanımlayıcı istatistikler, frekans ve yüzde dağılımlarının
yanı sıra farklılık hipotezlerini sınamak için t-testi ve ANOVA testi gibi
testler kullanılmıştır. Ayrıca, değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenmesi
için çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Nicel analizler yardımıyla
öncelikle algılanan ulusal kültür boyutları (güç mesafesi, belirsizlikten
kaçınma, kurumsal kolektivizm, grup içi kolektivizm, gelecek yönelimlilik,
performans yönelimlilik, girişkenlik, cinsiyet eşitliği ve insan yönelimlilik)
tespit edilmiş, daha sonra belirlenen öncüllerin (algılanan davranışsal
kontrol, davranışa yönelik tutum, öznel norm ve davranışa yönelik algılanan
fayda) girişimcilik niyeti üzerindeki aracı etkileri araştırılmıştır.
Çalışmadan elde edilen sonuçlar, üç
kültür boyutu (güç mesafesi, cinsiyet eşitliği ve insan yönelimlilik) ile
girişimcilik niyeti arasında istatistiki açıdan anlamlı bir ilişki olduğunu
kanıtlamaktadır.
Regresyon
analizi sonuçlarına göre güç mesafesinin niyet üzerindeki etkisi negatif iken
diğer iki boyutun etkisi pozitiftir. Aracı değişkenlerin, niyet üzerinde aracı
rolleri nedeniyle araştırma modelinde önemli rol oynadıkları tespit edilmiştir.
Bulgaristan'daki Türkler ile Türkiye'deki Bulgaristan göçmenleri arasında
girişimcilik niyeti bakımından anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Son
olarak bu analizde kullanılan modelin her iki ülke için uygun olup olmadığını
test edilmiştir. Test sonuçları, modelin her iki örneklem için de uygun
olduğunu göstermiştir.
'Bulgaristan Türkleri ve Türkiye'deki Bulgaristan göçmenleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma' - YÖK Tez Numarası: 385464