Son aylarda çeşitli medya ve demokrasi örgütleri, Bulgaristan'daki basın özgürlüğünün son birkaç yıldır düşüşte olduğuna dikkat çekiyor. Durum, Balkan ülkesindeki gelişmeleri yakından takip edeceğini açıklayan Avrupa Komisyonu (AK) da dahil olmak üzere uluslararası gözlemciler ve yetkililer arasında kaygıya yol açıyor.
Aynı zamanda dijital gündemden sorumlu komisyon üyesi ve komisyonun medya politikası ve düzenlemelerden sorumlu başkanı olarak da görev yapan AK Başkan Yardımcısı Neelie Kroes, Eylül ayında Sofya'da düzenlenecek, geniş bantlı internet konulu bir konferansa katılacak. Kroes'in Bulgar yetkililer ve ülkenin medya sektöründen temsilcilerle de temaslarda bulunması bekleniyor.
Hollandalı komisyon üyesinin ofisinden 23 Ağustos Perşembe günü SETimes'a gönderilen bir e-postada, Kroes'in toplantıda gazetecilere yönelik şiddet ve ölüm tehditleri sorununu gündeme getirmeyi planladığı doğrulandı.
Bulgar gazetecilere yöneltilen tehditler üzerine, Uluslararası Basın Enstitüsü'nün yan kuruluşu olan ve merkezi Viyana'da bulunan Güney Doğu Avrupa Medya Örgütü (SEEMO) iki haftadan kısa süre içinde iki defa endişelerini dile getirdi.
Bunlardan biri, Bulgaristan'ın en azılı mafya patronlarından ikisi, daha çok "Galevi kardeşler" olarak bilinen Plamen Galev ve Angel Hristov hakkında araştırma yapan gazeteci Lidia Pavlova'ya ait otomobilin havaya uçtuğu bir yangınla ilgili soruşturmanın başarısız olması sonrasında, 3 Ağustos'ta geldi.
İzleme örgütü yaptığı açıklamada, "Bugüne kadar, Pavlova'ya yönelik saldırı ve tehditlerin çoğu cezasız kalmıştır." dedi. Örgüt açıklamasında, SEEMO Genel Sekreteri Oliver Vujoviç'in, Bulgaristan İçişleri Bakanı Tsvetan Tsvetanov'un "Adalet Bakanlığı'nın da işbirliğiyle, soruşturmayı tekrar başlatması ve Pavlova'yı hedef alan çeşitli saldırıların tüm faillerinin bulunup adalete teslim edilmesi" yönündeki umutlarına da yer verdi.
Bundan sadece 10 gün sonra, Viyana merkezli izleme örgütü Sofya'daki yetkililere, Dnevnik gazetesi ve ulusal haftalık Capital dergisinin Varna muhabiri Spas Spassov'a yönelik tehditleri soruşturmaları yönünde yeni bir çağrıda bulundu.
Karadeniz kıyısındaki Varna kentinde tartışmalı bir site projesini araştıran Spassov'a, 31 Temmuz'da projeyle ilgili güçlü bir şirketler grubu olan TIM Holding'in ortaklarından Marin Mitev tarafından imzalanmış bir ithafnameyle birlikte "Savaş Sanatı" adlı kitabın bir kopyası gönderildi.
"Arkadaş edinemiyor veya kazanamıyorsan, onları rahat bırakmak daha iyidir." ifadesinin yer aldığı ithafnamede, "Dünya küçük ve Singapur'dan yönetilemez." şeklinde bir de not bulunuyor.
İlk bölüm Spassov'un şahsına yönelik açık bir tehdit olarak algılanırken, ikinci not Dnevnik ve Capital'in yayıncılarına yönelikti.
14 Ağustos'ta yaptığı açıklamada Vujoviç, "Bulgar makamlarını bu tehditleri ciddiye almaya ve bunların kaynağını araştırmaya çağırıyorum. Gazetecilerin korunmaları ve güvenli bir ortamda çalışmaları gerekir." diyerek şöyle devam ediyor: "Demokrasilerde, eleştirel yazı kabul edilmelidir ve gazeteciler ve aileleri tehdit edilemez."
Söz konusu tehditler, Bulgar medya sektörünün iki büyük ismi olan Bulgaristan Yayıncılar Sendikası ve New Bulgarian Media Group arasında gerginliğin tırmandığı bir dönemde geldi.
Bulgaristan'ın en büyük ilaç firması Sopharma'nın sahibi ve CEO'su Ognian Donev ve eski bankacı Lyubomir Pavlov tarafından temsil edilen Sendika, Trud ve 24 Chasa gazetelerini Alman WAZ Media Group'tan satın aldı.
En az altı adet gazetenin yanı sıra Sofya merkezli TV7 ve BBT televizyon kanallarını satın alan New Bulgarian Media Group, devlete ait piyango dairesinin eski başkanı İrena Krasteva tarafından yönetiliyor. Oğlu Delian Peevski ise, Haklar ve Özgürlükler Hareketi'nin meclis grubu üyesi.
Bu çatışma, Sendikanın yayınlarının ciddi dağıtım sorunları yaşadığı yakın dönemde daha da derinleşti ve taraflar birbirlerini suçlama yağmuruna tuttu. Krasteva'nın yönetimindeki medya, Sopharma'nın ilaçlarının fiyatlarının yüksek olduğu yönünde çok sayıda haber yayınlarken, rakipleri de tepki olarak onu haksız uygulamalarla suçladı.
Sonrasında, Pavlov ve Donev, WAZ Media Group ile yapılan anlaşmayla ilgili olarak para aklamakla suçlandı. İkiliye daha sonra, olayla ilgisiz başka mali suçlamalar da yöneltildi.
Southeast European Times için Sofya'dan Svetla Dimitrova'nın haberi