Doktor ve mühendisler nerede?

Yirmi yıl önce demokratik değişimlerin başlangıcında mühendisler, yüksek eğitimliler, sanatçılar, öğretmenler zor ekonomik koşullarda ayakta kalabilmek için mesleklerini 180 derece değiştirmek zorunda kaldı. Sosyalist Bulgaristan’da gençlerin ana meslek hedefleri arasında doktor olma, mühendis olma hayalleri vardı. Liberal ekonomiye geçiş ardından binlerce eğitimli kişi sokakta işsiz kaldı, iktisatçı, hukukçu ve gereğinden fazla tıp uzmanı yetiştiren sosyalist rejimin doktorları kendini kapı dışında buldu. Avrupa ise böyle uzman açlığı çekiyordu ve eğitimi çok iyi olan hazırlıklı uzmanlarımız orada kendine iş buldu, yüksek standartı yakaladı. Her yıl 500 doktor Bulgaristan’ı terkediyor.
“Açık toplum” Enstütütsü, Bulgar Hekimler Birliği’nin araştırması bu acı gerçeği ortaya koydu.
Sofya Teknik Üniversitesi rektörü prof. Marin Hristov “Mühendis olma adayları iki kat azaldı” diyor. Ona göre bu olay, Avrupa çapında belirgin bir eğilim. Mühendis görevinin artık eski ağırlığını kaybettiğini ve bu uzmanlara büyük maaş verilmedğini kaydeden rektör, ayrıca eğitimin de çok zor olduğunu, derslerin çok ciddi ve eğitim aşamalarının güç olduğunu belirtti. Bundan dolayı da gençler daha kolay bölümleri seçiyor.”Gençler beş yıl okumaktansa, gelip üniversite hayatının tadını çıkarmak istiyor” diyor prof. Hristov. Üniversite adaylarının en çok rağbet ettiği bölümler bilgisayar ve bilişim teknolojileri. Üniversitede aldıkları seviyeli eğitim bu gençlerin yurtdışında da aranan kalifiye eleman olmalarını sağlıyor.
Avrupa’da doktor ve sağlık görevlisi sayı yetersizliği Bulgar doktorlarının Avrupa yolunu tutmalarına zemin yarattı. O yüzden tıp bölümüne ilgi hala çok büyük. Bu seneki üniversite giriş sınavlarında bu bölümlere yoğun ilgi de bunu kanıtlıyor. Pleven Tıp Akademisi Öğrenci İşleri Sorumlusu Virjiniya Lazarova “Daha 10 Ağustos’ta bütün kontenjanımız doldu, devlet kontenjanı olan yerlerde dolgunluk yaşıyoruz” dedi. Bu ders yılında 1993 doğumlu gençler kabul ediliyor genelde.
“Açık Toplum” araştırmasına göre, tıp bitiren gençlerin %13’ü yurtdışına göç ediyor, her beş doktordan veya doktor adayından birisi de yurtdışında çalışmayı planlıyor.
“Biz öğrencilerimizi eğitiyoruz, burada kaliteli bilgiler alıyorlar, ancak uygulamaya gelince, yurtdışını seçiyorlar. Burada doktor diploması almış kişiler AB’de ve dünyanın beş kıtasında çalışıyor. Bulgaristan’daki tıp eğitiminin seviyesi açısından bu olumlu bir gösterge. Almanya ve İngiltere’den Bulgar doktorlarına büyük talep var.
Anestezi uzmanları ve hemşire sayısı ülkede çok yetersiz. Çok yakında kardiyoloji ve operatörler eksik olacak. Sağlık sisteminde 30 yaşına kadar olan genç doktorlar %5’i geçmiyor. Hekimlerin yarısı 48-60 yaş arasında.
BNR