Bulgar Çarı Ferdinand’ın Şükrü Paşa’ya kılıcını teslim ettiği fotoğrafın montaj olduğunun ortaya çıkmasının ardından Bulgaristan ulusal arşivlerinde orijinali arandı ancak bulunamadı. Ferdinand’ın torunu Bulgar Kralı 2. Simeon da fotoğraf için “Kolaj” dedi.
HÜRRİYET’in, Edirne müdafii Şükrü Paşa’nın teslim olduğu Bulgar Çarı Ferdinand’dan kılıcını alma sahnesinin montaj olduğunu ortaya çıkarması Bulgaristan’ı karıştırdı. Hürriyet’in “Tarihi fotoşop” başlıklı haberi yayımlandığı gün Bulgaristan’da milli arşivlere uzman gönderildiği ve gerçeğin ortaya çıkarılacağı haberi yayınlandı. Geçen sürede iddiayı tekzip edecek bir fotoğraf bulunamadı. Bulgar Kralı (Çarı) Ferdinand’ın torunu 2. Simeon, kendi sitesinde 12 Aralık 2012 tarihinde kılıç teslim etme töreniyle ilgili resmi bir açıklama yaptı. Açıklamada, Hürriyet’te yayımlanan fotoğraf gönderme yapılarak “kolaj” ifadesi kullanıldı ve montaj olduğu kabul edildi. Sitede, kılıç devir teslim töreninde bulunan Bulgar General Ivanov’un o sahneyi anlatan basılmış hatıralarının ilgili sayfasının fotokopisi yayınlanmış.
OLSA, KRAL GERÇEK FOTOĞRAFI YAYINLARDI
Fotomontajı ortaya çıkaran Atilla Oral, “Kral Ferdinand’ın torununun bu işe karışmasını bekliyordum. Çünkü Bulgaristan’ın en geniş fotoğraf arşivinin onda olduğu söyleniyor. Şükrü Paşa’nın Ferdinand’a kılıcını verirken bir fotoğrafı olsaydı, mutlaka torunundan çıkardı. Böyle bir fotoğraf çıkmayınca kanıt olarak, iki ilgisiz fotoğrafı yeni bir şey gibi ortaya çıkarmış. Zaten böyle bir kılıç teslim etme fotoğrafı olsa ne diye sahtesini üretsinler ki?” diyor. Olay Bulgaristan’da çeşitli gazete, televizyon ve internet sitelerinde de tartışıldı, Kral 2. Simeon’un sitesine göndermeler yapıldı.
Sahte kapak
Atilla Oral ve koleksiyoner Prof. Dr. Turgut Göksoy’un ulaştıkları bir illüstrasyonun Fransız Le Petit Journal’a kapak olduğunu ortaya çıkardı. Şükrü Paşa ve Kral Ferdinand’ın bu kez Edirne’de, arka planda Selimiye Camii olmak üzere kılıcı teslim sahnesi resminin altında şöyle deniliyor: “Edirne’nin koruyucusuna hürmet. Bulgaristan Çarı Ferdinand, Şükrü Paşa’ya, kendisine görkemli savunmayı yaptıran kılıcını geri verdi. Bu şerefli direnişte en büyük pay, ismi tarihe geçmeye layık olan Şükrü Paşa’ya ait. Bulgaristan Çarı Ferdinand şehre girerken ona oğulları, Bulgar generalleri ve zaferde payı büyük olan Sırp komutanları eşlik etmekteydi. Teslim olan Şükrü Paşa ile beraber karşılıklı durdular. Bu değerli askere yaklaşarak teslim olma gereği olarak daha önce verilmiş olan kılıcı reddederek geri verdi. Bu görüntü hem mağlubu hem yeneni onore eden büyük bir şerefti.”
2 EŞSİZ FOTOĞRAF
Kral 2. Simeon, sitesine Kraliyet arşivinden 2 fotoğrafı da “iki eşsiz fotoğraf” sunumuyla ilk kez koydu. Fotoğraflarda Şükrü Paşa ile Kral Ferdinand kraliyet sarayına yakın bir otelin önünde görünüyor. Yazıda Şükrü Paşa’nın Sofya’da Ferdinand tarafından ağırlanıp saygı gördüğü, kılıcıyla Sofya sokaklarında gezmesine izin verildiği anlatılıyor. Yazıda HÖH lideri Ahmet Doğan’ın montaja gönderme yapılarak, “Balkan tarihi yeniden yazılmalıdır” sözlerine yer verildi. Bu sözler üzerine iki fotoğrafın yayınlanmasına mecbur kalındığı vurgulanan yazıda Şükrü Paşa’nın kendilerine iyi davrandıkları için Kral Ferdinand’a teşekkür ettiği, kılıcını teslim ettiği, Kralın da kılıcı geri verip kılıçla dolaşma hakkı tanıdığı, onu Sofya’da bir otelde ağırladığı, bu otelin kraliyet sarayının yakınlarında olduğu ve saraya davet ederek yemek yedikleri anlatılıyor.
Bulgar general: Kılıcı yoktu
TARİHÇİ Atilla Oral, Şükrü Paşa’nın kılıçsız geldiğine delil olarak belgeler gösteriyor. Bir kısmı şöyle: Sadi Koçaş, Edirne savunması hakkında 1951 yılında yazdığı makalede şöyle diyor: “14 Mart 1913’te tamamen işgal edilmiş olan Edirne’ye gelen Bulgar Kralı, Hıdırlık Tabya’da Şükrü Paşa’yı kabul etti. Bütün Türk subaylar kılıçlarını kırdıkları için, güçlükle bulunabilen bir kılıç kral tarafından bu kahraman askere iade edilmişti.” (Serhat Kalemiz Edirne, Resimli Tarih Mecmuası, Ocak 1951, Sayı:13, Cilt:2, Sayfa: 552-553)
Nazmi Paşa’nın (Çağan) “Balkan Harbinde Edirne” adlı, 1965’te basılan eserinde “Tahribat emriyle bütün subayların kılıçları kırılmış olduğundan, kralın kılıç iadesi merasimini yapabilmesi için zorlukla ancak bir kılıç bulunabilmiştir” deniliyor. (s.207) Edirne’yi kuşatan Bulgar General Ivanov’un, 1937’de Türkçe’ye çevrilen 2 ciltlik anılarında, Şükrü Paşa’nın teslim olduğu sırada kılıçsız olduğu yazılı.
Ali DAĞLAR
OLSA, KRAL GERÇEK FOTOĞRAFI YAYINLARDI
Fotomontajı ortaya çıkaran Atilla Oral, “Kral Ferdinand’ın torununun bu işe karışmasını bekliyordum. Çünkü Bulgaristan’ın en geniş fotoğraf arşivinin onda olduğu söyleniyor. Şükrü Paşa’nın Ferdinand’a kılıcını verirken bir fotoğrafı olsaydı, mutlaka torunundan çıkardı. Böyle bir fotoğraf çıkmayınca kanıt olarak, iki ilgisiz fotoğrafı yeni bir şey gibi ortaya çıkarmış. Zaten böyle bir kılıç teslim etme fotoğrafı olsa ne diye sahtesini üretsinler ki?” diyor. Olay Bulgaristan’da çeşitli gazete, televizyon ve internet sitelerinde de tartışıldı, Kral 2. Simeon’un sitesine göndermeler yapıldı.
Sahte kapak
Atilla Oral ve koleksiyoner Prof. Dr. Turgut Göksoy’un ulaştıkları bir illüstrasyonun Fransız Le Petit Journal’a kapak olduğunu ortaya çıkardı. Şükrü Paşa ve Kral Ferdinand’ın bu kez Edirne’de, arka planda Selimiye Camii olmak üzere kılıcı teslim sahnesi resminin altında şöyle deniliyor: “Edirne’nin koruyucusuna hürmet. Bulgaristan Çarı Ferdinand, Şükrü Paşa’ya, kendisine görkemli savunmayı yaptıran kılıcını geri verdi. Bu şerefli direnişte en büyük pay, ismi tarihe geçmeye layık olan Şükrü Paşa’ya ait. Bulgaristan Çarı Ferdinand şehre girerken ona oğulları, Bulgar generalleri ve zaferde payı büyük olan Sırp komutanları eşlik etmekteydi. Teslim olan Şükrü Paşa ile beraber karşılıklı durdular. Bu değerli askere yaklaşarak teslim olma gereği olarak daha önce verilmiş olan kılıcı reddederek geri verdi. Bu görüntü hem mağlubu hem yeneni onore eden büyük bir şerefti.”
2 EŞSİZ FOTOĞRAF
Kral 2. Simeon, sitesine Kraliyet arşivinden 2 fotoğrafı da “iki eşsiz fotoğraf” sunumuyla ilk kez koydu. Fotoğraflarda Şükrü Paşa ile Kral Ferdinand kraliyet sarayına yakın bir otelin önünde görünüyor. Yazıda Şükrü Paşa’nın Sofya’da Ferdinand tarafından ağırlanıp saygı gördüğü, kılıcıyla Sofya sokaklarında gezmesine izin verildiği anlatılıyor. Yazıda HÖH lideri Ahmet Doğan’ın montaja gönderme yapılarak, “Balkan tarihi yeniden yazılmalıdır” sözlerine yer verildi. Bu sözler üzerine iki fotoğrafın yayınlanmasına mecbur kalındığı vurgulanan yazıda Şükrü Paşa’nın kendilerine iyi davrandıkları için Kral Ferdinand’a teşekkür ettiği, kılıcını teslim ettiği, Kralın da kılıcı geri verip kılıçla dolaşma hakkı tanıdığı, onu Sofya’da bir otelde ağırladığı, bu otelin kraliyet sarayının yakınlarında olduğu ve saraya davet ederek yemek yedikleri anlatılıyor.
Bulgar general: Kılıcı yoktu
TARİHÇİ Atilla Oral, Şükrü Paşa’nın kılıçsız geldiğine delil olarak belgeler gösteriyor. Bir kısmı şöyle: Sadi Koçaş, Edirne savunması hakkında 1951 yılında yazdığı makalede şöyle diyor: “14 Mart 1913’te tamamen işgal edilmiş olan Edirne’ye gelen Bulgar Kralı, Hıdırlık Tabya’da Şükrü Paşa’yı kabul etti. Bütün Türk subaylar kılıçlarını kırdıkları için, güçlükle bulunabilen bir kılıç kral tarafından bu kahraman askere iade edilmişti.” (Serhat Kalemiz Edirne, Resimli Tarih Mecmuası, Ocak 1951, Sayı:13, Cilt:2, Sayfa: 552-553)
Nazmi Paşa’nın (Çağan) “Balkan Harbinde Edirne” adlı, 1965’te basılan eserinde “Tahribat emriyle bütün subayların kılıçları kırılmış olduğundan, kralın kılıç iadesi merasimini yapabilmesi için zorlukla ancak bir kılıç bulunabilmiştir” deniliyor. (s.207) Edirne’yi kuşatan Bulgar General Ivanov’un, 1937’de Türkçe’ye çevrilen 2 ciltlik anılarında, Şükrü Paşa’nın teslim olduğu sırada kılıçsız olduğu yazılı.
Ali DAĞLAR
