Bulgaristan'da komünizm rejiminin yıkıldığı 1989 yılına kadar devam eden asimilasyon kampanyasının şehitleri ve mağdurları anıldı.
Başkent Sofya'nın 200 kilometre güneydoğusundaki Kornitza köyündeki anma töreni, "Geçmişini unutanlar, onu tekrar yaşamaya mahkumdur" sloganı altında, üyelerinin çoğu Türklerden oluşan Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) partisi tarafından düzenlendi.
Köy meydanında toplanan Kornitzalılar, Bulgarlaştırma kampanyasının köyde başlamasının üzerinden 40 yıl geçmesine rağmen törende göz yaşlarını tutamadı.
Huzurlu ve sakin bir yaşam sürdüren Kornitza halkı, 1972 yılının sonunda başlayan baskılara karşı köy meydanında toplanarak ve ateş yakarak tepki göstermişti. İbadet etmelerinin yasaklanması, isimlerinin değiştirilmeye çalışılmasını üç ay boyunca aralıksız protesto eden köye komünist rejim, 28 Mart 1973 tarihinde 2500 polis ve asker göndermişti.
Meydanda toplanan halka ateş açan askerler 5 kişiyi öldürmüş, köylülere işkence etmişti. Olaylarda 300'den fazla kişi yaralanmıştı.
Baskından hemen sonra köy sakinlerinin isimlerini zorla değiştiren komünist yönetim, bununla da yetinmeyip, ölen kişilerin isimlerinin de değiştirilmesi için baskı yapmıştı.
Protestoculardan 14'ü ağır hapis cezalarına çarptırılmış, çok sayıda köylü başka bölgelere sürülmüştü.
40 yıldır kurumayan gözyaşlar
Bölge halkı, 40 yıl önce maruz kaldığı baskıları yaşlı gözlerle anlatıyor.
Törene katılan Şaban Haciev, AA'ya yaptığı açıklamada, köye gelen askerlerin çığlık atan kadınların elbiselerini çıkardığını, emirleri duymayan işitme engelli bir kişiyi de vurarak öldürdüğünü söyledi.
Askerlerin köylüleri bağlayıp göle götürdüğünü ve burada ölesiye dövdüğünü ifade eden Haciev, "Allah bir daha kimseye böyle bir acı vermesin. Bunlar bir daha yaşanmasın diye dua ediyoruz" diye konuştu.
Artık bu tür sıkıntılarının olmadığını belirten Haciev, şöyle dedi:
"Ona rağmen bir türlü huzura kavuşamadık. Cami kurmak isterken yönetim engel olmaya çalışıyor. Gotze Delçev'de cami yokken, yapım kararı için referandum istiyorlar. Devlet bize sahip çıkmıyorsa Türkiye bizlere yardım etsin."
Halil Belkov adlı köylü de 1973'teki olaylara katılmaktan 12 yıl hapis cezasına çarptırıldığını söyleyerek, "Yıllarca hapis yattım. Çıkar çıkmaz Türkiye'ye sığındım ama her yıl Kornitza'daki anma törenlerine geliyorum. Bu acı günlerin bir daha yaşanmaması için dua ediyorum" dedi.
Başmüftü Mustafa Haci
Törene katılmak ve dua etmek için Kornitza'ya gelen Bulgaristan Müslümanları Başmüftüsü Mustafa Aliş Haci, köy meydanındaki cami ve kilisenin halka huzur verdiğini belirterek, "Şehitlerimizi anmak ve güçlü olmak zorundayız. Tarihi, birilerinden öç almak için değil, hatırlamak için okuyoruz. Önümde kilise, arkamda cami var. Ne kiliseden ne de camiden rahatsızlık duyarız" ifadesini kullandı.
"Komünizmin vahşeti tarih kitaplarına girsin"
Törende konuşan HÖH Milletvekili Remzi Osman, Kornitza'da yaşanan zulmün hala tarih kitaplarına girmemesinden rahatsızlık duyduğunu söyledi.
"Komünizmin vahşeti tarih kitaplarına girsin" diyen Osman, şunları kaydetti:
"Ülkemizde din devletten ayrıdır. Ancak Müslümanlara, camilere karşı hala tepki var. Müftülük, vakıf mallarını devletten geri almakta zorluk çekiyor. Yargıda, istihbaratta, poliste Müslüman ve Türklere kadro verilmiyor. Kimi politikacılar Müslümanların sayısının azalmasını istiyor. Oysa Türk, Pomak, Bulgar, Hristiyan, kim ne olursa olsun, herkes kendini nasıl hissediyorsa o kimliğiyle huzur içinde yaşayabilmelidir."
İvo Radoykov / AA