Bulgaristan, Türkiye ve Katar, Bulgaristan üzerinden geçecek bir karayolu inşasına yönelik dört yıllık ortak bir projeyi başlatma kararı aldılar.
Projenin bir yandan Bulgaristan’ın göz ardı edilmiş karayolu altyapısını güçlendirirken, bir yandan da AB’nin bu en yoksul ülkesine Türkiye ve Katar’ın erişimini kolaylaştırması bekleniyor.
Romanya sınırında yer alan Ruse kenti, 300 kilometrelik bir karayolu aracılığıyla Yunanistan ve Türkiye sınırı yakınındaki Svilengrad’a bağlanacak. Projenin tahmin edilen maliyeti 777 milyon Euro iken, kamu-özel sektör ortaklığında yürütülecek. SETimes’a açıklamalarda bulunan Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Vessela Tcherneva, "Ruse-Svilengrad karayolu, üç ülkeyi -Katar, Türkiye ve Bulgaristan- kapsayan ilk hükümetler arası ortak projedir.” dedi. Tcherneva, “Bu yol, Pan-Avrupa IX.koridorunun bir parçası olacak ve Karadeniz hattını tamamlayacak. Karayolu, İstanbul ve ardından da Orta Doğu ile Avrupa’yı bağlaması açısından oldukça önem taşıyor.” diye ekledi. 24 Mayıs’ta karayolu inşasına ilişkin alınan kararla paralel olarak, tarım, turizm, madencilik, gayrimenkul ve sağlık sektörlerinde de bir dizi mutabakat zaptı imzalandı. Katar Başbakanı Hamad Bin Jasim Bin Jabr Al Thani ise, petrol ve doğalgaz zengini ülkesinin Bulgaristan’a yapacağı yatırımlar konusundaki kararlılığını göstermek adına, Bulgaristan Merkez Bankası’na 200 milyon dolar (365365362 milyon Euro) yatırımda bulunacağını açıkladı. Geçtiğimiz Mart ayında Türkiye ve Bulgaristan, Başbakan Boyko Borisov’un önderliğinde Bulgar kabinesinden oluşan bir heyetin yapmış olduğu ziyaret sırasında toplam 17 anlaşmaya imza attılar. Türkiye’nin Bulgaristan’a yatırım yapmak ve bu ülkeyle ticaretini geliştirmek anlamında önemli çıkarları bulunuyor; uluslararası arenadaki ağırlığının üzerinde adımlar atan Katar ise, ekonomik ve siyasi nüfuzunu yaygınlaştırmak adına dünyanın her bir noktasına yatırımlarına hız kazandırıyor. Sofya’da bulunan Ulusal ve Dünya Ekonomisi Üniversitesi’nde doçent olan Plamen Ralchev, SETimes’a yaptığı açıklamalarda şu noktalara dikkat çekti: “Katar, gıda güvenliği konusunda bazı endişelere sahip; dolayısıyla da Bulgaristan’ın tarım sektörüne yatırım yapmaya dünden razı. Katar Havayolları ise, Bulgaristan’a uçuşlara kısa süre önce başladı. Açıkça görülüyor ki, her ne kadar çok detaylandırılmamış olsa da, Katar’ın Bulgaristan’a çok-yönlü bir ilgisi söz konusu. Bu ülkeyi bölgeye ve AB’ye bir giriş noktası olarak görüyor.” Plamen, sözlerine şu şekilde devam ediyor: “Dolayısıyla, bu yatırım ilgisinin manevi ve stratejik etkileri, maddi ve mali geri dönüşlerinin ötesine geçebilir.” Merkezi Ankara’da bulunan Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu USAK’ta Balkanlar uzmanı olan Muzaffer Kutlay ise, -Bulgaristan’ın ihracatının yaklaşık %60’ını satın alan- Euro bölgesindeki krizin Bulgaristan’daki ekonomik büyümeyi doğrudan etkilediğini belirtiyor. Kutlay’a göre, Bulgaristan’ın içinde bulunduğu ekonomik durgunluğu aşmasının yolu, yeni yatırımlar çekmekten geçiyor. SETimes’e konuşan Kutlay, “AB, Bulgaristan’a çok fazla şey vaat etmiyor; bu da Bulgaristan’ın en yakın komşusu olan Türkiye’ye yüzünü dönmesine yol açıyor,” dedi. Kutlay’a göre, Türkiye’nin altyapı ve inşaat sektörlerinde uzmanlaşan önemli şirketlerinin olması da, ona bir artı değer kazandırıyor. Kutlay, Katar’ın Balkanlar’a yatırımlarını artırmasıyla birlikte, Türkiye’nin Katar ile olan dostane ilişkilerini kullanarak Bulgaristan’a Körfez sermayesi çekmede “enformel bir arabulucu” rolü üstlendiğini düşünüyor. Son on yıl içinde Türkiye ile Bulgaristan arasındaki toplam ticaret hacmi neredeyse altı katına çıktı ve 2011 yılında 3 milyar Euro düzeyine geldi. Bulgaristan, Türk mallarının AB pazarına girmesi açısından kilit bir nokta; bu durum ise Bulgaristan üzerinden geçecek etkin bir taşımacılık koridorunu oldukça önemli bir ekonomik öncelik haline getiriyor. Bulgaristan ile Katar, aynı zamanda, Bulgaristan’ın Rus doğalgazına bağımlılığını azaltmak üzere sıvılaştırılmış doğalgaz konusundaki ticaret ve yatırım olanaklarını da değerlendiriyor.
Menekşe Tokyay, SETimes
