Balkanlar’daki Türk ve Müslüman unsurların tehcir edildiği karanlık günlerde Batı Trakya bölgesinde kurulan ve sadece 56 gün yaşayan ilk Türk Cumhuriyeti kuruluşunun 100. yılında İstanbul Yıldız’da anıldı.
Toplantıya Cumhuriyetin kurulmasında büyük çaba gösteren liderlerin yakınlarının yanı sıra önde gelen uzmanlar ve siyasetçiler katıldı.
31 Ağustos 1913’te Meriç ve Karasu nehirleri arasında kalan bugünkü Gümülcine, İskeçe, Dedeağaç ve Güney Bulgaristan’daki Kırcaali, Paşmaklı, Ortaköy’den Yunan sınırına kadar olan bölgeyi içine alacak şekilde kurulan cumhuriyet, Osmanlı Devleti’yle Bulgaristan arasında 29 Ekim 1913’te İstanbul Antlaşması’nın imzalanmasıyla Edirne’ye karşılık lağv edilmişti.
Anma töreninde Batı Trakya Cumhuriyeti’nin marşı 100 yıl aradan sonra ilk kez çalındı. Cumhuriyetin kısa tarihinin anlatıldığı videoda, ilk Türk cumhuriyetinin pulu, siyah, yeşil ve beyaz renkler üzerinde hilal ve 3 yıldızdan oluşan bayrağı tanıtıldı.
Anma töreninde Avrasya Bir Vakfı Mütevelli heyeti üyesi ve eski milletvekili Yalçın Koçak, Batı Trakya’nın gizli bir tarih değil, gizlenen bir tarih olduğunu belirterek, “Batı Trakya Cumhuriyeti sadece 59 gün yaşadı. Ama kapanış tarihi 29 Ekim 1913’tür. Bu sebeple bu tarihin önemi çok büyüktür. Bunu kuran ekip ele avuca sığmaz. O cumhuriyete ait elimizde dolu dolu argüman, bayrak, marş her şey mevcut. Milli Eğitim Bakanlığıyla yazışmalarımız oldu. Yazışmalarımız sonucu Batı Trakya’nın tarih kitaplarında yer alacağına dair söz aldık” dedi.
Prof. Dr. Hasan Köni ise, Batı Trakya Cumhuriyeti’nin arkalarında destek olmadığı için yaşayamadığını belirterek “Bugün Trakya ve Ege’de bölgesindeki insanların güzelliği Batı Trakya Cumhuriyeti vatandaşları sayesindedir. Onların güzelliği Egeli ve Trakyalılara yansımıştır” diye konuştu.
Bora Bayraktar, İstanbul
