1. E-80 karayolunun Bulgaristan
sınırları içinde kalan bölümü, Sırbistan-Bulgaristan karayolu geçiş kapısı
Gradina/Kalotina ile Bulgaristan-Türkiye karayolu geçiş kapısı Kapitan
Andreevo/Kapıkule arasındaki güzergâhta 373 km. uzunluğundadır ve trafik
yoğunluğuna göre 4 ila 7 saat arasında katedilebilmektedir.
Bu güzergâhın Gradina/Kalotina geçişi
ile Sofya arasındaki 57 km. uzunluğundaki kesiminin sınırdan itibaren 25 km'lik
bölümü virajlı, dar ve gidiş-geliş birer şeritlidir. Bu bölümde geçmiş yıllarda
yoğun trafikte vatandaşlarımızın can ve mal kaybına neden olan kazalar meydana
gelmiştir.
Sofya'ya devam eden 32 km.
uzunluğundaki izleyen bölüm gidiş-geliş ikişer şeritlidir, ancak bölünmemiş bir
karayoludur. Sofya içindeki ana arterlerde devam eden bakım onarım ve inşaat
faaliyetleri nedeniyle transit yolcuların Sofya içine girmeksizin Trakya
otoyoluna bağlanan çevre yolunu kullanmaları tavsiye edilmektedir. Çevre yolu
ise 35 km. uzunluğunda olup zemin kalitesi iyi değildir.
Trakya otoyolunun Sofya-Filibe
(Plovdiv) kesimindeki 134 km. uzunluğundaki bölüm, vasat satıh kalitesinde,
gidiş-geliş ikişer şeritli, bölünmüş yoldur ve halihazırda 4 farklı noktasında
asfalt onarım çalışmaları devam etmektedir.
Filibe (Plovdiv) ile Türkiye karayolu
geçiş sınırı Kapitan Andreevo arasındaki bölüm 166 km. uzunluğundadır. Bu
güzergâhın 115 km'lik kesimi gidiş-geliş birer şeritlidir, zemin kalitesi
vasattır ve yerleşim merkezlerinin içinden geçmektedir. E-80 karayolunun
Bulgaristan bölümünde geçmiş yıllarda meydana gelen kazalarda can ve mal
kaybına en sık rastlanan alan bu kesimdedir.
2. E-80 karayolunun Bulgaristan
bölümündeki anayol üzerinde yeterli turistik kapasitede gece konaklama tesisi
mevcut değildir.
3. Filibe’den (Plovdiv) Türkiye
sınırına kadar olan güzergâhın, A1 otoyolundan Yambol kavşağına kadar seyretmek
ve Yambol kavşağında otoyoldan çıkarak Yambol-Elhovo-Lesovo üzerinden
Hamzabeyli kara sınır kapısına ulaşmak suretiyle de katedilmesi mümkündür.
Yambol sapağından Lesovo’ya gitmek üzere güneye dönüldüğü noktadan itibaren
sınıra kadar olan mesafe tamamı tek şeritli olarak 77 km’dir. Güzergâh boyunca
yol kalitesi (47.-54. km arasındaki bölüm hariç olmak üzere) genelde iyi
durumdadır.
4. Bulgaristan’da yol denetimlerinde
seyir halindeki araçları takip ve kontrol amaçlı durdurma yetkisi sadece
tavanında sabit polis ışığı bulunan resmi polis araçlarına aittir. Bu araçların
üzerinde ayrıca polis olduğunu işaret edecek yazı ve araç numarası
bulunmaktadır. Bu araçların dışındaki araçların seyir halindeki araçları
durdurma ve cezai işlem yapma yetkisi yoktur.
5. Bulgaristan’da trafik cezaları
Bulgar ulusal para birimi Leva olarak kesilmektedir. Euro veya başka para
birimi üzerinden ceza uygulanmamaktadır. Trafik polislerinin ceza için para
tahsilatı yapma yetkileri bulunmamaktadır. Trafik cezaları ülkeden çıkarken
sınır kapılarında ve bölge Trafik Şube İstasyonlarında (KAT) ödenebilmektedir.
6. Bulgaristan Ceza Kanununun 301.
maddesine göre resmi görevlilerin rüşvet alması suçtur. Aynı zamanda rüşvet
vermek de suç kapsamına girmektedir. Rüşvet talebiyle karşılaşan yabancı ülke
vatandaşlarının 00359-2-982-2222 numaralı polis telefonunu veya 112 hattını
arayarak olay hakkında şikayette bulunmaları mümkündür.
7. Bulgaristan’da yabancı plakalı
taşıtların çalınması sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Bu tür olaylarda
ivedilikle polise başvurulmalıdır. Özellikle Bulgaristan’da konaklayan
yabancıların araçları çalınmakta, hırsızlık şebekeleri süratle aracın izini
kaybettirmekte ya da aracın sahibi ile temasa geçerek çaldıkları aracı iade
etmek için para talep etmektedirler. Yolculuk esnasında Bulgaristan’da
konaklanması planlanıyor ise kasko sigortasının kapsamının Bulgaristan’ı
içerecek şekilde genişletilmesi yararlı olacaktır.
Genel durum itibarıyle, Bulgaristan
karayollarının altyapısı, fiziki durumu ve güvenliği Batı Avrupa’daki yollara
kıyasla oldukça kötüdür. Ayrıca, karayolları üzerindeki trafik işaret ve ikaz
levhaları da yeterli değildir. 373 km. uzunluğundaki Bulgaristan güzergâhının
140 Km'lik bölümü trafik seyrüsefer risklerini barındırmaktadır.
Bu nedenle, Bulgaristan’dan transit
geçiş yapacak vatandaşlarımızın:
- Mümkün olduğunca duraklama ve
konaklamadan kaçınmaları ve Bulgaristan’dan en kısa sürede geçmeleri,
- Yol aydınlatmalarının yetersizliği de
hesaba katılarak geçişlerini mümkünse gündüz saatlerinde yapmaları,
- Güzergâhlarını belirlerken dikkatli
olmaları ve ana yolları tercih etmek suretiyle yolculuk yapmaları,
- Mümkün olduğu takdirde küçük gruplar
oluşturarak birbirinden kopmadan seyahat etmeleri,
- Aşırı hız yapmaktan kaçınmaları,
- İhtiyaçların ötesinde nakit para ve
ziynet eşyası taşımamaları,
- Yerel kanunlar gereği hareket halinde
iken araçların farlarını açık tutulması,
- Konaklama durumunda ise, taşıtları
korumalı park yerleri veya kapalı garajı olan otellerde park edip şehirde taksi
kullanmaları,
- Acil durumlarda 112 Acil Servis’inin
(Türkçe hizmet verilmektedir) aramaları,
- Bir olay olduğunda derhal polise
başvurarak zabıt tutturmaları ve gerekiyorsa en yakın Temsilciliğimizle temas
ederek yardım istemeleri,
- Bazı Batı Avrupa ülkelerinden
Bulgaristan’a oto-trenle seyahat edenlerin ise Sofya yerine Türk sınırına yakın
Svilengrad şehrine kadar yolculuk yapmaları büyük önem arzetmektedir.
Gümrük:
1. Bulgar gümrük görevlileri Bulgaristan’a
giriş ve çıkış yapan araçları arama hakkına sahiptir.
2. Bulgaristan’da Vinyet adı verilen
pul sistemi tüm araçlar için zorunludur. Bu çerçevede sınır kapılarında,
seyahat edilecek süreye göre haftalık, aylık veya yıllık vinyet (pul) satın
alınarak, kullanılmaya başlandığı tarihin işaretlenmesi ve araç ön camına
yapıştırılması zorunludur.
3. Bulgaristan’a giriş ve çıkış yapan
yabancı ülke vatandaşları beyan etmeleri şartıyla sınırsız miktarda para ithal
veya ihraç edebilir. Bulgaristan’a giriş ve çıkışta üzerinde 10.000 Euro’ya
kadar veya karşılığı başka yabancı para bulunan vatandaşlarımızın yazılı
beyanda bulunmalarına gerek yoktur. Beyana tabi olmayan miktarda parası olan
vatandaşlarımız doğrudan “Yeşil Geçiş Yolu”na geçebilir.
Vatandaşlarımızın beraberindeki para
miktarı 10.000 Euro (veya karşılığı başka yabancı para) ve üzerinde ise mutlaka
beyan edilmelidir. Beyanda bulunulmaması halinde paranın tamamına Bulgaristan
Gümrük yetkilileri tarafında elkonulmakta (bu paranın herhangi bir şekilde geri
alınması mümkün değildir) ve beyan etmeyen kişilere hapis cezaları
uygulanmaktadır.
Beyan edilecek paranın kaynağı ve
kullanım amacı, paranın taşınacağı güzergah, paranın taşındığı ulaşım aracı
belirtilerek gümrük beyannamesi doldurulmalı ve “Kırmızı Geçiş Yoluna”
girilmelidir. Bulgaristan’dan çıkış yaparken de girişte yazılı olarak beyan
edilen miktardaki yabancı paraların yine gümrüklerde yazılı olarak beyan etmek
suretiyle Bulgaristan’dan çıkarılması gerekemektedir.
4. Vatandaşlarımızın takı olarak
üzerinde bulundurdukları ziynet eşyaları dahil altın, platin, gümüş ile diğer
değerli taş ve madenlerin Bulgaristan’a giriş ve çıkışta gümrüklerde “yazılı”
olarak beyan edilmesi gerekmektedir.
5. İlaveten, silah, cephane, zehirli
maddeler, tesirli maddeler, patlayıcı maddeler, uyuşturucu maddeler, psikotrop
maddeler, koruma altında bulunan bitki ve hayvan türleri, sanat eserleri ve
antika değeri bulunan her türlü eşya ile bu tür madeni ve kâğıt paraların
Bulgaristan’a sokulması yasaktır.
7. Bulgaristan gümrük makamları
tarafından ceza protokolü düzenlenerek el konulan eşyalar (altın para, altın
takılar ve nakit para) ile ilgili olarak vatandaşlarımız, üç gün içinde itiraz
etme hakkına sahip olup, arzu ettikleri takdirde, Bulgaristan’da, ücret
mukabili, bir avukat tutarak dava açmaları mümkündür. Ancak, bugüne kadar
vatandaşlarımızın lehine sonuçlanan bir dava bulunmamaktadır. Bu nedenle
vatandaşlarımızın, Bulgaristan’a girişte ve çıkışta, özellikle beyana tabi eşya
ile ilgili olarak, son derece dikkatli davranmaları gerekmektedir.
8. Vatandaşlarımızın Avrupa’da oturum
izinlerinin sürelerini gösterir belgeleri ve Türk nüfus cüzdanlarını yanlarında
bulundurmaları zorunludur. Pasaportlara işlenmiş olan eski tip ikamet
izinlerinin mutlaka geçerli pasaport üzerinde olması gerekmektedir.
Bulgaristan’ın 31.01.2012 tarihinden
itibaren yürürlüğe giren uygulamasına göre, Şengen bölgesi üyesi veya Şengen
müktesebatını uygulayan ülkelerde ikamet eden veya uzun süreli ikamet amaçlı
vizesi bulunan vatandaşlarımız, son 6 ay içinde 3 ay süreyle Bulgaristan’da
vizesiz ikamet edebileceklerdir.
Geçerli kısa süreli Schengen vizesi ile
seyahat eden vatandaşlarımızın gidiş ve dönüşte ayrıca Bulgaristan vizesi
almalarına ihtiyaç yoktur. Bu vatandaşlarımız transit geçişlerinde Bulgaristan
güzergahını kullanabilecek, ayrıca bu vizenin geçerli olduğu süre ve koşullarda
Bulgaristan’da ikamet edebileceklerdir.
Yukarıdaki şartları taşımayan umuma
mahsus pasaport sahibi vatandaşlarımızın Bulgaristan vizesi almaları
gerekmektedir. Vize gerektirmeyen üçüncü ülkelere veya Şengen bölgesi üyesi
olmayan AB üyesi ülkelere seyahat edecek vatandaşlarımız, gidiş ve dönüşte
Bulgaristan güzergahını kullanacaklar ise, çift transit veya çok girişli vize
almış olmaları gerekmektedir.
9. Bulgaristan’da konaklayacak
kişilerin sınır kapılarında yazılı olarak konaklayacakları adresi beyan etme
zorunluluğu bulunmaktadır. AB üyesi ülkelerin vatandaşları ile Bulgaristan’dan
transit geçecek kişiler bu uygulamanın dışında bırakılmıştır.
Bu bilgilere ek olarak, Bulgaristan’dan
transit geçecek vatandaşlarımızın:
- Yanlarında bulundurabilecekleri altın
ve gümüş gibi değerli eşyalara ilişkin sınırlamalar,
- Gümrüklerde beraberlerinde vergisiz
olarak Bulgaristan’a sokabilecekleri eşyaların listesi ve miktarları,
- Ülkeye girişine izin verilecek
taşıtlar için aranan şartlar,
- Tüm araçlar için zorunlu olan Vinyet
adlı pul sistemi,
- Zorunlu trafik sigortası,
- Karayollarındaki hız sınırları,
- Trafik cezaları,
- Trafik kazaları ,
- Gözaltına alınma ve hapis cezaları,
- Romanya üzerinden seyahat edilecek
ise takip edebilecekleri güzergahlar, ve
Vatandaşlarımızın güzergahları boyunca
bir sorunla karşılaşmaları halinde:
- Sofya Büyükelçiliğimiz’le
+359(2)9355500,
- Filibe Başkonsolosluğumuz’la
+359(32)275161, +359(32)275162 ve +359(32)275163,
- Burgaz Başkonsolosluğumuz’la
+359(56)879940, veya
- Konsolosluk Çağrı Merkezi’yle
+90(312)2922929 numaralı telefonlar vasıtasıyla temasa geçmeleri mümkündür.