Bulgar Ortodokslar için tarihi bir öneme sahip olan kilise 7
yıldır süren restorasyonun ardından olası bir depreme karşı dayanıklı hale
getirildi.
Dünyanın tek Demir
Kilise'sine deprem güçlendirmesi 1898 yılında İstanbul'da törenle açılan Sveti
Stefan kilisesinin mimarlığını Hovzep Anzavur yaptı. İnşası için Tuna Nehri
üzerinden İstanbul'a taşınan 500 ton demir parçası, 1891 yılında Viyana'da
döküldü. Dünyada sadece 3 adet olan demir kiliselerden diğerleri zamanla yok
olunca Balat’taki Sveti Stefan Kilisesi dünyadaki tek demir kilise olarak
kaldı.
Dünyanın tek Demir
Kilise'sine deprem güçlendirmesi Kilisenin bütün dış cephesi, yan duvarları,
pencere kenarları, merdivenleri, kabartmaları, çan kulesi neredeyse hemen her
şey demirden, bu yüzden kilise Demir Kilise olarak ünlenir. Üç kubbeli ve hac
şeklinde olan kilise, dış süslemelerinin zenginliği ile de dikkatleri üzerine
çekiyor.
Dünyanın tek Demir
Kilise'sine deprem güçlendirmesi Demir Kilise, yedi yıl süren çalışmayla baştan
aşağı restore edildi. Demir Kilise, Bulgar Ortodokslar için tarihi bir önem
taşıyor. Kilise, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Sultan Abdulaziz'in fermanıyla
inşa edilirken ilk prefabrik yapı ve ilk Bulgar kilisesi unvanlarını aldı.
"100 YIL DAHA AYAKTA KALACAK"
Dünyanın tek Demir Kilise'sine deprem güçlendirmesi 122
yıllık tarihi binanın restore çalışmaları, Ayasofya, Galata Mevlevihanesi gibi
tarihi mekanlarının restorasyonlarında bulunan Mimar Fikriye Bulunmaz
tarafından tamamlandı. Bulunmaz’ın yedi senede tamamladığı Bulgar Kilisesi
restorasyonu ise onu dünyaya tanıttı. Fikriye Bulunmaz Türkiye'nin dünya
çapında tanınmış en önemli yüksek mimarlarından birisi olarak biliniyor.
Dünyanın tek Demir
Kilise'sine deprem güçlendirmesi Restorasyon hakkında bilgi veren Fikriye
Bulunmaz,“İlk başta dışarıdaki cephe kaplamaları söküldü, kolonlar değişti
değişen kolonlar yüzlük parterlerden oluşmuştu eskileri, daha geniş yüz elli
parterlerden yaptık.Yeni deprem yönetmeliğine göre deprem kirişleri ilave
ettik, bütün kaplamalar söküldü kırık olan yerler onarıldı. Cephedeki döküm
süsleme parçaları temizlendi, kaybolan ara parçalar vardı onlar orijinaline
uygun olarak yeniden döküldü.
Dünyanın tek Demir
Kilise'sine deprem güçlendirmesi Uygulama hepsi zordu söktüğümüz parçalar çok
ağır üç yüz, dört yüz kiloydu, cephede görülen ana kolonlar ise altı yüz
kiloydu, iş güvenliği açısından çok dikkat etmemiz gerekiyordu. Burası bizim
ülkemizin bir eseri her ne kadar kilise de olsa bizim kültür varlığımız tabi ki
de restore edecektik.
Dünyanın tek Demir
Kilise'sine deprem güçlendirmesi Avizeler tamamen söküldü orijinaline uygun
olarak yeniden yapıldı mevcutlar yapıldı eksik olan kısımlara da aynı özellikte
aplikler yapıldı. Çepeçevre bir deprem kirişi ilave ettik. Yüz, yüz yirmi yıl
ayaktaydı yüz elli yıl da ayakta durur diye düşünüyoruz daha fazlada durabilir.
Bodrum kat vardı ama kullanılmayan bir alandı onun yalıtımını yaparak galeri
haline getirdik şuan daimi ve geçici sergiler orada açılıyor” dedi.
"GURUR VERİCİ BİR YER OLDU"
Dünyanın tek Demir Kilise'sine deprem güçlendirmesi
Küçüklüğünün bu kilisede geçtiğini söyleyen Alexander Masev ise konuşmasını
şöyle sürdürdü: “İstanbul’da yaşayan Bulgar Cemaatinin bir üyesiyim aynı
zamanda Stevi Stefan Kilise’sinde görevliyim. Küçüklüğüm burada geçti hemen
hemen hayatımın büyük bir kısmı burada geçti denilebilir. Restorasyondan önce
burası bayağı bir dökük haldeydi.
Dünyanın tek Demir
Kilise'sine deprem güçlendirmesi Fikriye Hanım’ın büyük katkılarıyla çok güzel
bir restorasyon geçirdi kilise. Restorasyondan sonra tabi ki hepimiz için
burada yaşayan Bulgarlar için Bulgaristan’daki Bulgarlar içinde çok gurur
verici bir yer oldu.
Dünyanın tek Demir
Kilise'sine deprem güçlendirmesi Çünkü Bulgar kiliselerine baktığınız zaman ilk
kurulan kiliselerinden biri, özel Bulgar Patrikhanesi kurulduktan sonra ilk
kurulan kiliselerden birisi aynı zamanda dünyada demirden olan tek Ortodoks
kilisesi olduğu için bizim için gurur verici tabi, restorasyonu da çok güzel
oldu biz çok mutluyuz. Bize her gelen turist şunu söylüyor muhteşem bir kilise
olmuş, muhteşem restorasyon olmuş diyorlar bu yüzden de biz çok mutluyuz çok
gururluyuz. Aynı zamanda ibadetlerimiz sırasında da eskisine nazaran daha huşu
içerisindeyiz diyebilirim” dedi.
İHA
